مدیریت پروژه بکارگیری دانش ، مهارتها ، ابزار و تکنیکهای لازم در اداره جریان اجرای فعالیتها ، به منظور رفع نیازها و انتظارات متولیان از اجرای پروژه است . مدیریت پروژه در اجرای این مهم از دو بازوی قدرتمند برنامهریزی و کنترل پروژه بهره میگیرد .
وظایف مدیر پروژه :
اهمیت و کاربرد برنامه ریزی و کنترل پروژه:
در یک کلام کنترل پروژه به دنبال پاسخگوئی به سوالات زیر است:
-پروژه چه مدت طول می کشد؟ آیا پروژه در تاریخ تعهد شده و تعیین شده در قرارداد خاتمه می یابد؟
اگر پاسخ منفی است به چه دلیل این اتفاق افتاده است و چه باید کرد که تاخیرات جبران شود؟
و به طور خلاصه کنترل پروژه:
بعنوان چشم وگوش پروژه در هر مقطع از زمان مشخص می نماید که چه مقدار از کار انجام شده ،پروژه چه مقدار هزینه داشته ،چه مقدار منابع صرف پروژه شده، مشکلات فعلی و آتی پروژه چیست، بهترین راهکار برای اتمام هرچه سریعتر پروژه کدام گزینه می باشد و پیش بینی درآمد و هزینه و ده ها جمله شبیه به این ها از وظایف تیم کنترل پروژه می باشد.
وظایف و جایگاه تیمهای کنترل پروژه در پروژههای پیمانکاری ایران (سیستم سه رکنی کارفرما، مشاور و پیمانکار که در بخش پیمان و قرادادها توضیح داده شده است):
این شکل تصویر فعالیتهای اصلی تیمهای کنترل پروژه را در پروژهها نشان میدهد.
معمولا در پروژهها سه تیم کنترل پروژه وجود دارد:
1-کنترل پروژه پیمانکار که احتمالا در مقایسه با دو تیم دیگر تعداد بیشتر و کار سنگینتری دارند. وظیفه این تیم موارد زیر است:
2- کنترل پروژه مشاور که وظایف زیر را دارد:
3- کنترل پروژه کارفرما که وظایف زیر را دارد:
به طور کلی بر طبق شکل و توضیحات بالا فرایند کار به این صورت است که پس از عقد قرارداد، بر طبق شرایط عمومی پیمان که احتمالا ملزم به قراداد است (ممکن است کارفرما خصوصی باشد و شرایط عمومی پیمان و منقاصه و این قبیل موارد اساسا مطرح نباشد)، پیمانکار 10 الی 15 روز فرصت دارد برنامه زمانبندی تفصیلی را تهیه و برای بررسی و تایید به مشاور ارائه نماید. البته معمولا توجهی به این زمان نمیشود و تهیه برنامه تفضیلی در عمل خیلی بیشتر طول میکشد. بهرحال پس از تهیه برنامه زمانبندی این برنامه باید به تایید مشاور و بعد کارفرما برسد تا کارفرما آن را به طور رسمی به مشاور و پیمانکار ابلاغ نماید.
این فرایند در مورد تهیه و ارائه گزارشات نیز طی میشود.
در ادامه فرایند کنترل پروژه در پروژه های پیمانکاری ایران، در دو فاز برنامه ریزی و کنترل و نیز در دو حالت با منابع و بدون ورود منابع ارائه میگردد:
فرایند برنامه ریزی و کنترل پروژه بدون ورود کامل منابع و هزینهها به برنامه زمان بندی(فاز برنامه ریزی):
فرایند برنامه ریزی و کنترل پروژه با ورود کامل منابع و هزینهها به برنامه زمان بندی(فاز برنامه ریزی):
فرایند برنامه ریزی و کنترل پروژه (فاز کنترل):